ŞİRKET DEĞERLEMESİ

Şirket Değerlemesi



ÇALIŞMANIN AMACI

Günümüzde şirketler için en önemli konulardan biri, yeni kaynak yaratma sorunudur. Yeni kaynak yaratmanın en kolay ve hızlı yollarından birisi de kendi kaynaklarını başkalarının kaynakları ile birleştirmektir. Bu sebeple, son yıllarda sıkça duymakta olduğumuz şirket evlilikleri gerçekleşmektedir. Bir şirketin başka bir şirket ile birleşmesi veya diğer şirketi satınalmasına ilişkin kararlar verilirken yapılması gereken çok önemli bir çalışma: şirket değerlemesidir. Bu çalışmanın amacı, böyle bir durumda alıcının veya satıcının karar vermesine imkan tanıyacak bir değerin elde edilmesini sağlamaktır.


DEĞERLEME YÖNTEMİNİN SEÇİMİ

Şirket değerinin tespiti için en yaygın olarak kullanılmakta olan üç yöntem bulunmaktadır:

a) Net Varlık Yöntemi
b) Fiyat/Kazanç ve Piyasa/Defter Değeri oranları
c) İskontolu Net Nakit Akımı Yöntemi

Bu yöntemler bazen tek tek, bazen belli bir kombinasyon içinde birlikte kullanılmaktadır. Sözkonusu yöntemlerin tercih edilme sebepleri şunlardır:

Net Varlık Yöntemi: Şirketin kontrol payının, şirketin operasyonları ve aktifleri üzerindeki her türlü tasarrufa imkan verecek bir anlaşma ile satılması halinde, şirket değerinin hesaplanmasında kullanılması gereken yöntem, "Net Varlık Yöntemi"dir.

Fiyat/Kazanç ve Piyasa/Defter Değeri Oranları: Şirketin hisselerini alacak olan yeni kişi/kuruluş, bu satın almayı daha çok hisse senedine bir yatırım amacı ile gerçekleştiriyor ve herhangi bir ortaklık anlaşması düzenlenmiyorsa, bu takdirde "Fiyat/Kazanç ve Piyasa/Defter Değeri Oranları" ile şirket değerinin hesaplanması doğru olacaktır.

İskontolu Net Nakit Akımı Yöntemi: Şirketin hisselerini alacak olan yeni ortak, belli bir ortaklık anlaşması ile bağlanmakta ve şirketin asli operasyonları vasıtasıyla belli menfaatleri temin etmek amacıyla hareket etmekte ise veya eski ve yeni ortaklar bir stratejik işbirliği yapmak gayesi ile biraraya geliyorlar ise, "İskontolu Net Nakit Akımı Yöntemi"nin seçilmesi doğru olacaktır.

Dolayısıyla, projenin ruhuna uygun olacak şirket değeri hesaplama yönteminin seçilmesi gerekmektedir. Aşağıda en çok kullanılan yöntem olan İskontolu Net Nakit Akımı Yönetiminin özellikleri anlatılmaktadır.

İSKONTOLU NET NAKİT AKIMI YÖNTEMİ

Sözkonusu yöntem çerçevesinde, şirketin önümüzdeki belli bir dönem içinde (genellikle bu süre 5 yıl olarak kabul edilir) asli operasyonları vasıtası ile yaratacağı net nakit girişlerinin toplamı hesaplanır. Bulunan bu değere, şirket için zaman boyutunun 5 yıl ile kısıtlı olmaması sebebiyle bir "Sürekli Değer" (Residual Value) ilave edilir.

Yukarıda bahsedilen değerlerin enflasyon ortamında yanıltıcı olmaması için hesaplar sabit bir para birimi (genellikle ABD Doları kullanılır) cinsinden yapılır. Dolar cinsinden bulunan tüm değerler de, belli bir faiz haddi ile iskonto edilerek, "Bugünkü Değer" (Present Value) bulunur.

Bugünkü değerin bulunmasında kullanılan faiz oranı, ülke ve yatırım riskini ihtiva etmekte olup uluslararası kabul gören bir oran olacaktır. Buna İskonto Oranı denir.
İskonto oranı, WACC = Re* E/V + (1 - T) Rd * D/V şeklindeki bir formül ile bulunur:

WACC : iskonto oranı (weighted average cost of capital)
Re : sermaye maliyeti (cost of equity)
E/V : sermayenin toplam kaynaklara oranı
T : vergi oranı (tax rate)
Rd : borçlanma maliyeti (cost of debt)
D/V : borçların toplam kaynaklara oranı

Re (sermaye maliyeti), Re = Rf + B * (Rm - Rf) + ülke riski şeklindeki formül ile hesaplanır:

Rf : risksiz oran (risk free)
B : beta (sektöre özel riskler, faaliyet riskleri ve finansal yapı riskini kapsar)

Yukarıdaki formüllerin sonucunda bulunacak iskonto oranını, karmaşık hesaplardan kurtarmak ve basit olarak anlaşılacak bir şekilde tarif etmek üzere iskonto oranı olarak "5 yıl ortalama ağırlıklı vadeye sahip eurobond"ların bileşik yıllık getiri oranı kullanılabilir.

Net Bugünkü Değer'in bulunmasından sonra aşağıda belirtilen belli bazı değerlerin ilave edilmesi ve belli bazı değerlerin çıkarılması ile şirketin toplam satış değeri tespit edilir.

İlave edilecek değerler: Peştemallık, bir önceki dönemden gelen dağıtılmamış karlar ve şirket aktifinde bulunan fakat şirketin operasyonları için ihtiyacı olmayan diğer menkul ve gayrimenkul değerleridir.

Çıkarılacak değerler: kısa ve uzun vadeli finansal borçlar, hesaplanacak olan kıdem tazminatı yüküdür.

Şirket değerlemesi ile ilgili görüş ve istekleriniz için lütfen bize yazınız.